Kamerbrief over rapportage Regeringscommissaris Informatiehuishouding

Staatssecretaris Alexandra van Huffelen heeft op 6 juli jl. een Kamerbrief met de rapportage en speerpunten van de regeringscommissaris Informatiehuishouding gestuurd aan de Tweede Kamer.

De regeringscommissaris Informatiehuishouding heeft op 2 februari 2022 in een technische briefing toegezegd de Kamer te informeren over zijn bevindingen en de voortgang van activiteiten. Als aanjager en boegbeeld van het programma Open Overheid,  Spoor Informatiehuishouding 3, kijkt Arre Zuurmond niet alleen kritisch mee, maar draagt hij ook oplossingen aan die zorgen voor een structurele verbetering van de informatiehuishouding van de gehele overheid. Dat is waar de regeringscommissaris zich het afgelopen jaar samen met zijn team voor heeft ingespannen. 

Hieronder een greep uit de onderwerpen die aan bod komen in de rapportage van de regeringscommissaris Informatiehuishouding. Voor de volledige tekst verwijzen wij naar de Kamerbrief met als bijlage de rapportage 'Informatiehuishouding, de postkoets met hulpmotor - Rapportage en Speerpunten van de regeringscommissaris Informatiehuishouding'.

Responsieve overheid

Naast een reflectie op het nodige en harde werk, stelt Arre Zuurmond een duidelijk doel voor de informatiehuishouding. Dat doel is ‘de informatiehuishouding van de responsieve overheid’. Dit doel is een vergezicht, maar door ook nu dit doel aan te houden, kunnen we ervoor zorgen dat de inspanningen van nu, ook op de lange termijn zorgen voor een informatiehuishouding die op orde is én blijft. Daarvoor is een stapsgewijze verbetering van de huidige situatie niet meer voldoende, er is een transformatie nodig.

Waar de postkoets na de komst van de brandstofmotor is veranderd in de auto, zien we dat onze informatiehuishouding nog gebaseerd is op de papieren wereld. De bestaande processen werden niet gedigitaliseerd, maar slechts geautomatiseerd. Daardoor is er een wildgroei aan grote hoeveelheden en verschillende soorten verkokerde informatie ontstaan. Arre Zuurmond stelt dat we als overheid suboptimaal gebruik maken van de potentie die digitale technologie in zich heeft. De huidige informatiehuishouding ondersteunt en reflecteert het wezenskenmerk van de overheid zoals deze zich de laatste tientallen jaren ontwikkeld heeft: bureaucratisch, bovenmatig gefocust op rechtmatigheid, verkokerd en reactief, maar vooral te sterk uitgaand van wantrouwen jegens de burger. In de 21e eeuw hebben we een andere overheid nodig, een responsieve overheid. De digitale informatiehuishouding is pas in orde, als deze daaraan zijn bijdrage levert.

Daarbij benadrukt de regeringscommissaris het belang van samenwerking met maatschappelijke organisaties. Een responsieve overheid is een overheid die gericht is op de inwoners en de samenleving. 

Open Overheid

In de rapportage presenteert Arre Zuurmond een overzicht en reflectie op de aanpak van het kabinet om tot een meer open overheid te komen en de daarvoor noodzakelijke verbetering van de informatiehuishouding. Afgelopen periode is er veel beweging ontstaan, er zijn praktische verbeteringen in gang gezet en er is een sterke gemeenschap gecreëerd die hard werkt aan de verbetering van onze informatiehuishouding.

Onder verantwoordelijkheid van de ministers is de regeringscommissaris belast met het bevorderen van het Programma Open Overheid, Spoor Informatiehuishouding. Dit programmaspoor levert grote en belangrijke bijdragen aan deze verbetering met haar vier actielijnen. Zo zorgt het ervoor dat er wordt geprofessionaliseerd, zowel de medewerkers die zich bezighouden met informatiebeheer maar ook andere ambtenaren. Daarbij zorgt het voor een versterking van werkprocessen en richt het zich op duurzaam toegankelijke digitale informatie, waarmee geldende wet- en regelgeving kan worden nageleefd. Ook kijkt het naar een verbetering en vereenvoudiging van de gebruikte ICT-systemen, onder andere door standaardisatie en het gebruik van generieke voorzieningen. Tot slot, zorgt het voor een betere grip op informatiehuishouding, betere sturing en de benodigde planning en controle.

Speerpunten

Om het werk van het voormalige Generiek Actieplan Open op Orde te versterken en de transformatie van de informatiehuishouding te realiseren, heeft de regeringscommissaris langs de actielijnen van het programma de volgende aanvullende speerpunten gedefinieerd:

Met de hulp van zijn team werkt Arre Zuurmond dit jaar hard aan de realisatie van deze speerpunten, om zo de eerste onomkeerbare stappen te zetten naar een getransformeerde informatiehuishouding. Een informatiehuishouding, die in dienst staat van de responsieve overheid en daarmee van de burger.

Beeld: ©Rijksoverheid / Jeroen van der Meyde